Η τεχνολογία, είτε ως επιστημονική φαντασία είτε ως πραγματικότητα, συγκίνησε και εξακολουθεί να συγκινεί κάθε είδους συγγραφείς - από τον Χάξλεϊ και τον Όργουελ ως τον Στανισλάβ Λεμ και τον Ιταλό Καλβίνο.
Σχεδόν οι πάντες παραδέχονται ότι, εξαιτίας της άλογης δημογραφικής και τεχνολογικής ανάπτυξης των ανθρώπινων κοινωνιών τους τελευταίους δύο αιώνες, ο πλανήτης μας κινδυνεύει να καταστεί αφιλόξενος για το ανθρώπινο είδος, τουλάχιστον με την σημερινή βιολογική του μορφή (δείτε εδώτι είπε προσφάτως και ο Linus Torvalds, ο δημιουργόςτου Linux, για την θεωρία τηςΜοναδικότητας). Ίσως γι’ αυτό κάποιοι αφελείς μελλοντολόγοι, αλλά και αρκετοί υπεραισιόδοξοι επιστήμονες, έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους για την επιβίωση του είδους μας στην μετεξέλιξή μας σε… Cyborg. Την μόνη εύλογη, όπως διατείνονται, «προοπτική» επιβίωσης σ’ έναν οικολογικά αφιλόξενο και κοινωνικά κατεστραμμένο πλανήτη.
Αυτή η τεχνολογική «λύση» ενισχύεται από τις εντυπωσιακές εξελίξεις που σημειώθηκαν τις δύο τελευταίες δεκαετίες στην βιοπληροφορική, στην βιοκυβερνητική και κυρίως στην νευροτεχνολογία. Πολλές ερευνητικές ομάδες σε όλο τον κόσμο εργάζονται σήμερα πυρετωδώς για να υλοποιηθεί το πανάρχαιο όνειρο της ενσωμάτωσης τεχνητών μελών στο ανθρώπινο σώμα καθώς και της εμφύτευσης σε αυτό διάφορων μικρο- και νανο-μηχανών. Το όνειρο δηλαδή της δημιουργίας Cyborgs: υβριδίων ανθρώπου-μηχανής, που θα μπορούν όχι μόνο να αναπληρώνουν, αλλά και να διευρύνουν τις φυσιολογικές σωματικές μας ικανότητες.
Στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα, διαφορετικές τεχνοεπιστήμες συνεργάζονται στενά όχι μόνο για την κατασκευή νοημόνων μηχανών (τεχνητή νοημοσύνη), αλλά και για την δημιουργία χιμαιρικών βιοκυβερνητικών πλασμάτων, των περιώνυμων Cyborgs. Όμως, ο δρόμος που οδηγεί στην μετεξέλιξη του Homo Sapiens σε Homo Cyborg, των «περιορισμένων» ανθρώπων του χθες στα «ελεύθερα» βιοκυβερνητικά πλάσματα του αύριο, δεν είναι στρωμένος με τεχνολογικά ροδοπέταλα, ούτε άμοιρος προβλημάτων και κοινωνικών επιπλοκών.
Έτσι, έχοντας μιλήσει για την CyberPunk, και την σχετική αναφορά στο βιβλίο του Gibson, τον Νευρομάντη, όπου οι ήρωες του Gibson είναι cyborgs, δηλαδή αυτοματοποιημένοι οργανισμοί με έναν συνδυασμό φυσικών και συνθετικών μερών και διευρυμένες δυνατότητες. έχουμε δει ότι οι Cyborgs (Cyborg = Άνθρωπος υπό επιτήρηση μηχανής) και η θεωρία cyborg επηρεάζουν έντονα τον τεχνο-προοδευτισμό και τον μετανθρωπισμό και είναι ως εκ τούτου επιρροή στο κίνημα biohacking. Μερικοί biohackers αφοσιώνονται στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή των τεχνολογιών που ενσωματώνονται απευθείας στο οργανικό σώμα (για περισσότερα: Περί Biohacking [X-OSArena Files]).
Ένα ενδιαφέρον άρθρο έγραψε ο Mark Carrigan του sociologicalimagination.org, που ξεκινάει περιγράφοντας την προσωπική του εμπειρία χρησιμοποιώντας κάποια φορετή συσκευή εντοπισμού:
Earlier this week I finally bought the Jawbone Up24 after weeks of deliberation. I’d got bored with the Nike Fuel Band, losing interest in the opaque ‘fuel points’ measurement and increasingly finding it to be an unwelcome presence on my wrist. I’d also been ever more aware of how weird my sleep patterns have become in the past couple of years, cycling between rising early and staying up late, with little discernible rhyme or reason. The idea of tracking my sleep in a reasonably accurate fashion, using degree of bodily movement as a cypher for the depth of sleep, appealed to me on a reflexive level.
δηλαδή:
Αφού το έψαξα το θέμα για μερικές εβδομάδες, τελικά, αγόρασα το Jawbone Up24. Είχα βαρεθεί το Nike Fuel Band, θεωρώντας το σύστημα μέτρησής του «σκοτεινό» και ασαφές. Δεν το ήθελα πλέον (το «βραχιολάκι» / φορετή συσκευή) Nike Fuel Band, στον καρπό μου. Συνειδητοποίησα, βλέπετε, πως τα τελευταία δύο χρόνια είχα αποκτήσει παράξενες συνήθειες ύπνου. Υπήρχαν διαστήματα που ξυπνούσα νωρίς το πρωί και το βράδυ έμενα ξάγρυπνος άνευ ουσιαστικού λόγου και αιτίας.
Με γοήτευε όμως η ιδέα του να παρακολουθώ το πόσο βαθειά κοιμόμουν για παράδειγμα, και δη με έναν αρκετά ακριβή τρόπο, βάσει των αντανακλαστικών / αυτόβουλων κινήσεων του σώματός μου οι οποίες αποκρυπτογραφούνται φορώντας την συσκευή.
Αυτή του η εμπειρία, τον έκανε να αναλογιστεί πώς η τεχνολογία, μέσω τέτοιου είδους φορετών συσκευών, γίνεται παρεμβατική και χρησιμοποιείται για την επιβολή συμπεριφοράς.
Το Jawbone Up24 έχει μέχρι και idle alert’, κάτι σαν «συναγερμό» που σε προειδοποιεί για το πότε δεν είσαι... παραγωγικός. Ιδού πώς περιγράφει αυτό το... προσόν του η εταιρεία που πουλάει το «βραχιολάκι»:
What is an Idle Alert and how does it work?The UP Idle Alert is a great way to remind you to get up and move. You can set an Idle Alert within the app, so the band will gently vibrate if you’ve been inactive for a period of time.
που σημαίνει:
Τι είναι το Idle Alert και πώς λειτουργεί;
Μα ένας πολύ καλός τρόπος που σας υπενθυμίζει να σηκωθείτε και να περπατήσετε. Μπορείτε μέσα από την εφαρμογή να ορίσετε μετά από πόση ώρα, που είστε σε αδράνεια, θα δονείται υπενθυμίζοντας την τεμπελιά σας.
Όπως λέει και ο Mark Carrigan:
This sounds innocuous, right?
δηλαδή:
Αθώο δεν ακούγεται όλο αυτό;
Έτσι λοιπόν, ο Mark βρήκε ενδιαφέρον το Jawbone Up24 μιας και δουλεύει πολλές ώρες στο κομπιούτερ του ή κάθεται αραχτός στον καναπέ του διαβάζοντας βιβλία και εκθέσεις κοινωνιολογίας.
Παρατήρησε όμως κάτι περίεργο, που μπορεί βέβαια να ήταν και σύμπτωση. Φορώντας το «βραχιολάκι», ένιωθε πολύ πιο δραστήριος από ό,τι συνήθως. Μέχρι και καφέ ξέχασε να πιει:
It’s only one occasion so it would be a mistake to overgeneralise but I was struck by how much less lethargic I felt than I often would have after spending an afternoon reading at home on my own. Oddly I also forgot to drink coffee, though it’s entirely possible that was a coincidence.που σημαίνει:
που σημαίνει:
Μιας και είναι η πρώτη φορά, μπορεί να είναι και σύμπτωση· γι'αυτό και θα ήταν λάθος να το γενικεύσω. Εξεπλάγην όμως από το πόση ενέργεια ένιωθα μετά από ένα απόγευμα που το πέρασα μόνος μου και δη διαβάζοντας. Όλως περιέργως, ξέχασα να πιω και καφέ, αν και καθόλου απίθανο να πρόκειται απλά για σύμπτωση.
Παρότι βρήκε ελκυστική την ιδέα του ‘idle alert’, προβληματίστηκε τα μάλα για το πόσο παρεμβατική μπορεί να καταστεί η τεχνολογία όταν επιβληθεί:
I set the ‘idle alert’. I did so because I found it an appealing idea. It was an expression of my own agency. But it left me with a sense of quite how intrusive and aggressive this technology could be if it were ever mandated. How hard is it to imagine a situation where Amazon factory workers are expected to wear similar bands, programmed to issue a vibrating warning after 15 minutes of idleness and to alert the supervisor if the worker is still idle a few minutes later? Is it at all challenging to imagine a comparable band with an RFID chip being used to track and sanction a call centre operator who spends too long in a toilet?
ελληνιστί:
Ενεργοποίησα τον «συναγερμό» ‘idle alert’ μιας και την βρήκα άκρως ελκυστική ως ιδέα. Άλλωστε, θεωρούσα πως με εξυπηρετεί. Άλλωστε, ήταν δική μου η επιλογή και η απόφαση να κάνω χρήση αυτής της συσκευής.
Τι γίνεται όμως σε περίπτωση που τέτοιου είδους τεχνολογίες επιβληθούν στον άνθρωπο;
Πόσο ενοχλητικές και επιθετικές θα μπορούσαν να καταστούν;
Πόσο δύσκολο είναι να φανταστούμε μια κατάσταση όπου οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο της Amazonθα πρέπει να φοράνε παρόμοια «βραχιολάκια», προγραμματισμένα να προειδοποιούν μετά από 15 λεπτά απραξίας, και αν ο εργαζόμενος δεν... βάζει μυαλό πάραυτα, μετά από λίγα λεπτά να ειδοποιείται ο επόπτης;
Πόσο δύσκολο να φανταστούμε μια ανάλογη κατάσταση με ένα τσιπ RFID (τεχνολογιών που χρησιμοποιούν ραδιοκύματα για να προσδιορίσουν αυτόματα ανθρώπους ή αντικείμενα και αποτελεί την τεχνολογική εξέλιξη των γραμμωτών κωδικών, των barcodes δηλαδή) που χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό και την επιβολή κυρώσεων στον χειριστή τηλεφωνικού κέντρου που έμειναν πολύ ώρα στην... τουαλέτα;
>>>Θυμηθείτε λίγο το άρθρο:
- Amazon: apt-get install customers & slaves [ή καταναλωτής ή σκλάβος ή περιττός]
και τις
- 4 Αληθινές ιστορίες ανθρώπων που εργάστηκαν για την Amazon
όπου οι εργαζόμενοι μιλάνε για το σκλαβοπάζαρο της Amazon και την καταγραφή των επιδόσεών τους σε πραγματικό χρόνο, που επιτρέπει στους επιστάτες να τους εντοπίζουν ανά πάσα στιγμή στον χώρο των αποθηκών, να έχουν στη διάθεσή τους τις καμπύλες και το ιστορικό των επιδόσεών τους, αλλά και να τους ωθούν σε ανταγωνισμό.
Ο κόσμος στον οποίον ζούμε - η παγκόσμια κουλτούρα μας - έχει εξελιχθεί σε μια συμβιωτική, τύπου cyborg, σχέση κοινωνίας και τεχνολογίας.
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον εστιάζεται στους τεθέντες όρους της ευημερίας, ως μέθοδο διάχυσης αυτών των τεχνικών ελέγχου.
Οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν σημάνσεις για να παρακολουθούν τους παραβάτες. Στο Λονδίνο, από το 2014 ακόμα είχε ανακοινωθείότι σε όσους είχε απαγορευτεί το αλκοόλ (λόγω του ότι κατ'επανάληψιν είχαν συλληφθεί για υπερβολική κατανάλωση), θα ήταν υποχρεωμένοι να φορούν ποδοπέδες που θα μετρούσαν τον ιδρώτα τους κάθε 30 λεπτά ώστε να ειδοποιείται η αστυνομία σε περίπτωση που καταναλώνουν αλκοόλ.
Τεχνολογικές «λύσεις» που... αποφασίζουν, χωρίζοντας τους ανθρώπους σε άξιους και ανάξιους.
Πόσο θα αργήσουν οι τεχνικές αυτές να περάσουν, από τους «παραβάτες», στους... εξαρτημένους;
Πόσο μελλοντική είναι μία κοινωνία όπου η υγειονομική σου περίθαλψη και η πληρωμή του μισθού σου θα εξαρτάται από την «καλή σου συμπεριφορά», η οποία θα κρίνεται από το ένα «φορετό» σύστημα παρακολούθησης;
Δείτε και ένα βίντεο με το τι σου... «προσφέρουν» οι εν λόγω συσκευές:
>>>Δείτε περισσότερα:
- Cyborg: Το μέλλον θα είναι εμβιομηχανικό;
- Πυρηνοκίνητος Αναμεταδότης για Cyborg Έντομα
- Νευρομάντης: Ο προφήτης, η μηχανή και το φάντασμα
>>>αλλά και την άλλη όψη του νομίσματος:
- Τα Open-Source Cyborg Χέρια Κάνουν την Προσθετική πιο προσιτή από ποτέ
.webp)
.jpg)
